 |
 |
 |
|
|
|
|
 |
|
|
De geestelijke en wereldlijke schatkamer van het Oostenrijkse keizershuis kan zonder twijfel de belangrijkste schatkamer van Europa worden genoemd. Het overtreft in waarde nog de kostbare Britse kroonjuwelen in de Londense Tower. Sinds keizer Maximiliaan I bevinden zich in de Alte Burg de keizerlijke schatkamers. De drie belangrijkste onderdelen van deze schatkamers vormen de "Reichskleinodien" van het Heilige Romische Reich, de Bourgondische schat van het Gulden Vlies en de geestelijke en wereldlijke schatten van het Huis Habsburg.
Het Heilige Romische Reich, ontstaan met Kerstmis 799, toen Karel de Grote door de paus plotseling tot keizer werd gekroond, bleef tot 1806 bestaan. De eerste Habsburgse keizer van dit duizendjarige rijk was Rudolf I, gekozen in 1273. Van 1438 tot 1806 droegen uitsluitend Habsburgers de keizerskroon van het Heilige Romische Reich, met uitzondering van een korte onderbreking in de jaren 1742-1745. De eerste van hen, in deze bijna ononderbroken reeks, was Albrecht II, de laatste Franz II. De rijkskleinodiën van het Heilige Romische Reich werden sedert 1424 in de Burg van de vrije Rijksstad Neurenberg bewaard.
Duitse rijkskroon
Toen de Franse legers onder generaal Jourdan in 1796 Neurenberg naderden, bracht men de rijkskleinodiën eerst naar Regensburg en daarna naar Wenen, waar zij in 1800 in opdracht van keizer Franz in de Schatzkammer werden ondergebracht. Ook hier bleken de rijkskleinodiën niet veilig. Toen Napoleon in 1805 Wenen naderde, werden zij overgebracht naar Boedapest en bij Napoleons tweede aanval op Wenen in 1809 bracht men ze in veiligheid in Temesvar. Napoleons val verzekerde het rustige bezit van de rijkskleinodiën aan de Habsburgers.
Sedert 1919 werden zij beheerd door de Oostenrijkse staat. Hitler liet echter in 1938 de rijkskleinodiën overbrengen naar de Burg in Neurenberg, doch in 1946 zorgden de Amerikanen er voor, dat zij naar Wenen terugkeerden.
 |
 |
 |
| Rijkskruis | Stephansbeurs | Rijkszwaard |
Tot deze rijkskleinodiën behoren o.a. de rijkskroon, de rijksappel, de scepter, het rijkszwaard, het rijkskruis, de heilige lans, het rijksevangelie, de sabel van Karel de Grote en de kroningsmantel. Deze kostbare voorwerpen werden bij de kroningen van de keizers gebruikt, kroningen welke eerst in de dom van Aken en in later eeuwen in de dom van Frankfurt plaatsvonden.
De vermaarde Rijkskroon zou al dienst hebben gedaan in 962 bij de kroning in Rome van keizer Otto I de Grote, de eigenlijke stichter van het Duitse Rijk. De laatste kroning in Frankfurt was die van keizer Franz II in 1792. Goethe was hiervan getuige. De Rijkskroon is het symbool van duizend jaren Europese geschiedenis.
Keten van het Gulden Vlies
De Bourgondische schat van de Orde van het Gulden Vlies behoorde tot de grote erfenis, die keizer Maximiliaan I ten deel viel na de dood van zijn gemalin Maria de Rijke. De orde van het Gulden Vlies is op 10 januari 1429 te Brugge opgericht door de Bourgondische hertog Philips de Goede ter gelegenheid van zijn huwelijk met Isabella van Portugal. Deze orde had tot doel om de hoogste edellieden van zijn Nederlandse gewesten aan zich te binden, teneinde de eenheid van zijn landen te versterken.
Bourgondische pronkbeker
Er waren aanvankelijk slechts 31 dragers van deze orde. Later werd dit aanval opgevoerd tot 70. Ook verschillende Oranjes waren drager van deze orde. De kostbare eretekenen en gewaden van de orde vinden wij nu in de keizerlijke schatkamer. Het ordeteken bestaat uit een zware massieve keten met een gouden lamsvacht, een herinnering aan het Gulden Vlies, dat op de Argonautentocht, één van de boeiendste avonturen uit de Griekse mythologie, werd buitgemaakt. Later symboliseert het Gulden Vlies, het "Lam Gods" en wordt het 't teken van een positief christelijke levenshouding. Deze hoge orde, te vergelijken met de ,Orde van de Kousenband" in Engeland, bestaat nog steeds, Sedert keizer Maximiliaan I is steeds de chef van het Huis Habsburg het soevereine hoofd van deze Europese orde geweest.
Herauten ketting uit de tijd van Karel V
Herauten tabbaards van delen van het Bourgondische rijk
| In 1700, na de dood van de laatste
Spaanse Habsburger, koning Carlos II, gingen de Spaanse koningen uit
het Huis Bourbon eveneens deze orde uitgeven. De orde werd daardoor
gesplitst in een Oostenrijkse en een Spaanse tak. Het soevereine
hoofd van de Oostenrijkse tak is thans de huidige chef van het Huis
Habsburg-Lotharingen, aartshertog Otto van Oostenrijk, de oudste
zoon van keizer Karl I. Het soevereine hoofd van de Spaanse tak is
thans koning Juan Carlos van Spanje.
Hij verleende in 1985 aan koningin Beatrix het Gulden Vlies. Uitsluitend mannelijke leden van de hoogste adel behoren tot de dragers van deze orde. De koningin was de 2e vrouw die toetrad tot de orde. De andere was koningin Isabella II van Spanje. Maar zij was dan ook zelf het staatshoofd. Na 1985 zijn ook koningin Margaretha II van Denemarken en Elisabeth II van Groot-Brittanië opgenomen. Zij die tot de Oostenrijkse tak behoren, komen met hun soevereine hoofd op kapitteldagen bijeen, die de laatste tijd meestal in Brugge worden gehouden. De heraut van de orde van het Gulden Vlies maakt aan nieuwe leden plechtig bekend, dat zij in de orde zijn opgenomen en overhandigt hen de versierselen, die hiertoe behoren. De schatten van de orde worden door de Oostenrijkse staat beheerd, volgens een internationale overeenkomst. |
 |
Uiterst belangrijk zijn ook de geestelijke en wereldlijke schatten van het Huis Habsburg, welke in de schatkamers van de Hofburg te zien zijn. Hiertoe behoort de Habsburgse ,Hauskrone", vervaardigd in 1602 voor keizer Rudolf II in het Hradschin in Praag. Sedert 1804 is dit de officiële kroon van het Keizerrijk Oostenrijk. Deze kroon heeft dezelfde vorm als de keizerskroon, die keizer Maximiliaan I boven het Amsterdamse stadswapen liet aanbrengen en die thans nog de spits van de Westertoren siert.
Een kopie van Maximiliaans kroon is te zien in de Amsterdamse Begijnhofkapel. De keizerskroon van Maximiliaan was een voorloper van de huidige kroon van Rudolf II. Deze keizerskroon is, evenals de keizerlijke dubbele adelaar, overal afgebeeld, waar het huis Habsburg in de loop der eeuwen haar gezag heeft uitgeoefend. Zelfs talrijke Nederlandse gemeenten hebben nog in deze tijd de dubbele adelaar in hun wapen of de keizerskroon boven hun wapen. De ,Reichsunmittelbare" stad Nijmegen heeft zowel de dubbele adelaar als de keizerskroon. De Oostenrijkse keizerskroon is het symbool van de vroegere wereldmacht, die het Huis Habsburg bekleedde.
|
|
 |
| Rijksappel | Scepter |
Ook de andere delen van de regalia worden hier bewaard. Niet alleen van Oostenrijk, maar ook van andere stamlanden.
 |
 |
| Kroningsmantel Lombardije | Kroningsmantel Oostenrijk |
Een ander onderdeel van de schatkamer zijn de persoonlijke voorwerpen. Topstukken hiervan zijn de wieg van de zoon van Napoleon, de latere hertog van Reichstad, de trouwring van Maria van Bourgondie, een doopbekken en doopkleding. Maar ook een inktpot gemaakt uit een smaragd en een kast waarin de sleutels van de graven van de Habsburgers in de Kapuzinercrypte worden bewaard.
|
|
|
|
| Gouden doopbekken uit 1571 | Doopkleding | |
 |
||
| Hyacinth "La Bella" Broche uit 1687 | ||
|
|
|
|
|
|
||
 Juwelenkist van keizerin Marie Louise, 2e echtgenote van Napoleon |
 Stamboom van de Habsburgse familie 18e eeuw |
Tot slot zijn er ook enkele ruimtes gevuld met kerkschatten.
Kruis van koning
Lodewijk II van Hongarije
Voor bezoekers die via zoekmachines of rechtstreekse links op een losse pagina terechtkomen, is het met de onderstaande knop mogelijk de indexpagina te benaderen en zo de gehele site te bezoeken.
